اتاق سرور، به عنوان یک بخش حیاتی از زیرساخت‌های سازمان‌ها، نیاز به مراقبت و احتیاط دارد. احتمال وقوع حریق در این اتاق‌ها بسیار بالاست؛ بنابراین پیاده سازی یک سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
حفظ امنیت و عدم ایجاد خسارت‌های جبران ناپذیر به علت آتش سوزی، برای هر سازمانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین، طراحی سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور جزو اصول اولیه و ضروری است. آتش سوزی اتاق سرور به نوعی از آتش سوزی گروه E است که این مطلب برای مطالعه بیشتر به شما پیشنهاد میشود.
استفاده از استانداردهای تعیین شده مانند TIA 942، ISO 27000، NFPA75 و IP، در ساخت اتاق سرورها میتواند بهبود ایمنی وکارایی این سیستم‌ها را تضمین کند. در صورت بروز حریق، سایر دستگاه‌ها ابتدا از وقوع آن اعلام میکنند و سپس سیستم اطفاء حریق مورد استفاده قرار می‌گیرد تا به سرعت حریق را خاموش کند و خسارت‌های جبران ناپذیر را به حداقل برساند.
عناوین اصلی این مطلب
طراحی سیستم اطفا حریق در اتاق سرور
سیستم اطفا حریق در اتاق سرور از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین باید به تمام جوانب طراحی آن توجه کنیم
- منطقه بندی اتاق سرور به این صورت که آیا اتاق سرور مورد نظر بخش های مختلفی مانند؛ اتاق مانیتورینگ، اتاق برق و… تقسیم بندی شده است یا خیر
- تعداد و نوع تابلو های برق مورد استفاده
- محل دقیق و مکان اتاق که شامل، شهر، طبقه ای که در آن قرار دارد هم تاثیر دارد
- در حالتی که اتاق سرور دارای سیستم سرمایش و کولینگ می باشد، به دلیل تاثیر گذاری در جهت پاشش و سرعت گاز تاثیر گذار می باشد
- در صورتیکه اتاق سرور دارای سقف کاذب می باشد و یا حتی کف کاذب می باشد، نوع و ارتفاع آن بسیار تاثیر گذار می باشد
- ابعاد دقیق اتاق سرور بر حسب متر و طول و عرض ارتفاع اهمیت بالایی دارد
- تعداد و نوع رک ها و همچنین طریق آرایش و چینش رک ها یکی از عامل های تاثیر گذار در طراحی سیستم محسوب می شود
اجزای سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور
مرکز کنترل اعلام و اطفاء حریق
مرکز کنترل اعلام و اطفاء حریق یک سامانه مهم در جلوگیری و کنترل حوادث حریق است. این مرکز شامل سه بخش اعلام و یک بخش اطفاء میشود. هر یک از این بخش‌ها، وظیفه‌های مهمی در تشخیص و پیشگیری از حریق دارند.
هنگامی که هر یک از این بخش‌ها فعال می‌شوند و به کار افتادند، سیستم اعلام حریق فعال میشود و آژیر اعلام حریق صدا می‌دهد. در صورتی که دو بخش به صورت همزمان عمل کنند، سیستم اطفاء حریق نیز فعال میشود و گاز FM200 در محیط پخش خواهد شد.
دتکتور دودی
دتکتورهای دودی در سیستم‌های اعلام حریق نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند. این دستگاه‌ها توانایی تشخیص و تمایز بین دود حاصل از آتش و دودهای دیگر را دارند. زمانی که دود به سمت سقف حرکت میکند، دتکتور دودی آن را تشخیص می‌دهد و سیگنالی به مرکز کنترل آلارم حریق ارسال میکند.
شستی اعلام حریق
دستگاهی که برای اعلام حریق در اتاق سرور استفاده میشود، نیازمند فشار مکانیکی روی شستی است. این دستگاه به اپراتور دیتا سنتر کمک میکند تا قبل از اعلام حریق توسط سیستم، با فشردن دکمه شستی، اعلام حریق را به صورت دستی به دستگاههای اطفای حریق اتاق سرور بفرستد. این اقدام میتواند از اتلاف زمان جلوگیری کند و به اپراتور کمک میکند تا سریعاً به حریق واکنش نشان دهد.
آژیر اعلام حریق
یکی از موارد حائز اهمیت در مدیریت ایمنی و حفاظت از جان و مال در هر محیطی، آماده‌باش برای بروز حوادث ناگوار مانند حریق است. در صورت بروز حریق در هر بخش یا قسمتی از یک ساختمان، آژیر اعلام حریق به صدا در می‌آید و این اعلام صوتی تمامی افراد حاضر را در محل آگاه می‌سازد.
دستگاه تلفن کننده
در صورتی که در داخل اتاق سرور یک حریق رخ دهد و هیچ شخصی در داخل اتاق حضور نداشته باشد یا اگر حریق در نیمه شب یا غیر از ساعات اداری رخ دهد، دستگاه خودکاری وجود دارد که به صورت خودکار با مراکز اتش نشانی و مسئولان مربوطه تماس می‌گیرد و آنها را از وقوع حریق آگاه می‌سازد. این دستگاه قابلیت ذخیره تا ۲۰ شماره تلفن در حافظه خود را دارد.
سیستم Air sampling یا دتکتور دمنده
این سیستم که شامل یک محفظه اصلی و لوله های هوا است، برای ایجاد هوای تازه در داخل یک اتاق یا فضای بسته استفاده می شود. روش کار این سیستم به این صورت است که محفظه اصلی بر روی دیوار یا سقف نصب می شود و از آن به بالای رک ها یا نقاط استراتژیک دیگر لوله های هوا کشی می شود. در فواصل معین، روی لوله ها سوراخ هایی قرار داده می شود تا هوای تازه وارد محیط شود.
درباره حریق بیشتر بخوانید: رعایت این 6 توصیه ایمنی از آتش سوزی جلوگیری میکند!
تاثیر سیستم اطفا حریق بر اتاق سرور
عموما در دیتاسنتر ها و یا اتاق های سرور تجهیزات الکتریکی و همچنین تاسیسات برقی زیادی وجود دارد که بصورت دائم در حال فعالیت می باشند. کابل های برق از زیر کف، سقف و دیوار کاذب عبور می کند و احتمال حریق در این مراکز زیاد می باشد. زمانیکه سازمانی نیاز به اتاق سرور داشته باشد. به این معنی است که از اهمیت مالی بالایی برخوردار است. همچنین دارای اطالاعات محرمانه‌ی بسیار زیادی هستند.
اطفا حریق اتاق سرور یکی از مهم ترین سیستم هایی است که باید در هر سازمان و مجموعه ی بزرگی در نظر داشته باشیم. افزایش دما، اتصال کوتاه در مدار های الکترونیکی یا تجهیرات تامین برق و مصرف جریان برق بیش از حد مجاز را می توان از عوامل ایجاد آتش سوزی در اتاق های سرور دانست.
همان طور که میدانیم تجهیزات شبکه و کامپیوتر حساس بوده و تخریب آن ها در دمای بیش از حد مجاز حتی در زمانیکه حریق به همه جا پخش نشده است و امکان سوختن قطعات الکترونیکی و از بین رفتن اطلاعات بسیار زیاد است.
روش های اطفا حریق در اتاق سرور
روش های پیشگیری از حریق ابتدا با پیدا کردن مشخصه های آتش در فضا شروع شده و با خاموش کردن حریق پایان می یابد. که به چند مورد از پیدا کردن عوامل حریق و راه حل آنها می پردازیم
سیستم سقفی اتاق سرور
یکی از راه حل هایی که مهندسین همیشه بعنوان سیستم اطفا حریق سقفی تعبیه می کنند، سیستم کشف سریع دود است. همانطور که توضیح دادیم به دلیل وجود سیستم های الکترونیکی بسیار زیاد ممکن است تا قبل از اینکه آتش سوزی گسترش یابد سیستم ها از بین رفته باشد، به همین دلیل معمولا از این سیستم در سقف ها تعبیه نمی شود و جایگزین آن سیستم مکنده ی دود است.
این سیستم توسط لوله هایی متصل به آن و با سوراخ هایی متصل به هر کانال تعبیه شده و هوای محیط را هر لحظه توسط سوراخ ها مکیده و سپس نمونه برداری میشود. این نمونه برداری ذرات بسیار ریز دود را در هر نقطه ای که در حال گسترش باشد بوسیله محفظه لیزر تشخیص داده و به پنل های اعلام حریق انتقال داده و سپس آژیر و یا فلاشر اعلام خطر می کند و تخلیه اطفا توسط سیستم صورت می پذیرد.
کابل ها
در اتاق سرور عموما از کابل های بسیار زیادی استفاده می شود. به دلیل این که کابل ها بصورت مستقیم بر روی دیگر تجهیزات است و با فاصله های بسیار کم، لذا آتش با سرعت بیشتری قابل گسترش می باشد. به همین دلیل برای جلوگیری از گسترش آتش بهتر از دتکتور های خطی حرارتی استفاده شود.
کابل ها عموما در کف اتاق سرور روی سینی های کابل قرار می گیرد. دتکتور های خطی نیز، با کوچکترین بالا رفتن دما بصورت مستقیم احساس کرده و سیگنالی به پنل اعلام حریق می فرستد تا کاربران جهت اطفا حریق اقدام کنند. همچنین استفاده از پوشش ضد حریق کابل نیز میتواند به شما کمک کند.
چرا از سیستم اطفا حریق آبی در اتاق های سرور استفاده نمی شود؟
در اتاق سرور نمی توان از سیستم های اطفا حریقی استفاده کرد که پایه‌ی آن ها آب است، زیرا اگر حریقی صورت گیرد و این سیستم ها شروع به کار کنند سیستم های الکترونیکی به کل از کار می افتد و دیگر قادر به استفاده مجدد از آن ها نیست.
پس در نتیجه در این نوع مکان ها سیستم اسپرینکلر کاربردی ندارد. می توان از روش های دیگر اطفا حریق استفاده کرد که دیگر فاکتور های آتش سوزی را از بین می برد، مانند فاکتور اکسیژن که می توان از گاز های هالو کربن و آیروسل استفاده کرد.
در این مطلب سعی شد تا اهمیت سیستم اطفای حریق در سرورها بازگو شود، امیدواریم مفید فایده بوده باشد. سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور همانند سایر سیستم‌ها نیازمند نگهداری و رسیدگی منظم است. در صورت عدم توجه به نگهداری، احتمال عدم عملکرد صحیح این سیستم بالا می‌رود. برای اطمینان از کارکرد صحیح، برق و باتری‌های سیستم چک می‌شوند و دتکتورها و آنالیزورها تمیز شده و تست می‌شوند. همچنین، لوله‌ها و اتصالات سیستم نیز بررسی می‌شوند و در نهایت، سیستم به صورت آزمایشی تست میشود.
