سقف وافل و سقف تیرچه یونولیت، انواعی از مدل‌های سقف هستند که برای مسقف کردن سازه‌ها استفاده می‌شوند. برای تکمیل ساختمان‌هایی با اسکلت بتنی، علاوه‌بر انواع دیگر سقف، از این مدل‌ها هم می‌توان استفاده نمود. هر کدام از این سقف‌ها شیوه اجرای مختص به خود و خصوصیات ویژه‌ای دارند.

برای دانستن این که در مورد یک سازه‌ی به خصوص، بهتر است از کدام نوع سقف استفاده کنیم، باید با ویژگی‌های آن‌ها آشنا بوده و بتوانیم سقف‌ها را از لحاظ موارد مختلف با هم مقایسه کنیم. آذر ایستا بنا با شرح مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت، اطلاعات لازم در مورد این دو مدل سقف ساختمانی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

معرفی سقف وافل و تیرچه یونولیت

پیش از این که به مقایسه این دو نوع سقف بپردازیم، باید ابتدا مختصرا هریک از این مدل سقف‌ها را برای یادآوری معرفی کنیم.

سقف وافل

یکی از انواع سقف‌های پرطرفدار بتنی، سقف وافل است. نامگذاری وافل برای این مدل سقف‌ها، به خاطر حالت مشبکی است که پس از اتمام اجرا در زیر آن به وجود می‌آید و ظاهرش شبیه به نان وافل است. سقف وافل به‌واسطه قابلیت اجرا در دهانه‌های بزرگ، حذف بتن ناکارآمد و جلوه خاصی که از لحاظ معماری ایجاد می‌کند، مورد توجه قرار گرفته است.

در مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت به این مساله اشاره می‌کنیم که سقف وافل، بار مرده‌ی کمتری دارد. بار مرده‌ی کمتر، باعث می‌شود نیروی زلزله را کمتر به خود جذب کند و در نتیجه کمتر مستعد آسیب‌های ناشی از امواج زمین لرزه باشد. همچنین این نوع از سقف‌های اسکلت بتنی، استحکام بالایی داشته و اجرای سریع‌تر و آسان‌تری دارد. قالب‌های بکاربرده شده در اجرای سقف وافل هم نوع خاصی از قالب‌های غیرماندگار است که می‌تواند متعلق به سقف‌های مدل یک طرفه یا دو طرفه است.

سقف تیرچه یونولیت

در این سقف‌ها از تیرچه‌های پیش ساخته به همراه بلوک‌های یونولیتی، سیمانی و سفالی استفاده می‌شود. سقف تیرچه یونولیت مانند سقف وافل، نوعی دال بتنی است که از آن هم برای مسقف کردن سازه‌هایی با اسکلت بتنی و هم سازه‌هایی با اسکلت فولادی استفاده می‌شود. از لحاظ مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت می‌توان به موارد متعددی اشاره کرد. ولی بطور کلی در ساخت این مدل سقف‌ها از بتن، آرماتورهای حرارتی، تیرچه و یونولیت استفاده می‌شود. بتن ماده‌ی زمینه‌ای است که اجرای مختلف این سقف‌ها را به هم متصل کرده و ساختاری مستحکم برای ایجاد سقف به وجود می‌آورد.

سقف تیرچه یونولیت با در نظر گرفتن خصوصیات سقف‌های جدیدتری که امروزه به‌کار برده می‌شوند، نقاط ضعف و محدودیت‌هایی دارند که باعث می‌شود این روزها کمتر مورد توجه باشد. البته لازم به ذکر است که این سقف‌ها همچنان مراحل اجرا و نصب آسانی دارند و بخش‌های اصلی سازنده آن اعم از تیرچه، یونولیت و بتن به‌صورت درجا اعمال می‌شوند. عملکرد سقف تیرچه یونولیت تا حدودی مشابه سقف وافل یک طرفه است، اما تفاوت‌هایی بین این دو مدل سقف وجود دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت

حالا که با تعریف اجمالی سقف‌ها آشنا شدیم، نوبت به این می‌رسد که از جنبه‌های مختلف آن‌ها را بررسی کرده و تفاوت‌ها و شباهت‌هایشان را بیان کنیم.

تفاوت و شباهت سقف تیرچه یونولیت با وافل از نظر مواد مصرفی

سقف وافل و سقف تیرچه یونولیت از لحاظ هزینه صرف شده برای تهیه مواد مصرفی، تفاوت‌هایی باهم دارند. از نظر مصرف بتن، در سقف وافل، ماهیتا به خاطر ساختار توخالی که در سطح زیرین سقف ایجاد می‌شود، بتن مصرفی کاهش می‌یابد. در واقع به اصطلاح بتن ناکارآمد و اضافی که نقش سازه‌ای ندارد، حذف می‌شود.

استفاده از میزان بتن کمتر و ساختار خاصی که در سقف وافل وجود دارد، باعث شده این سقف در هر یک متر مربع از مساحتش، تقریبا یک کیلو سبک‌تر باشد. با بکارگیری قالب‌های وافل مثلا یک طرفه، فاصله تیرچه‌ها ازهم بیشتر شده و تعدادشان در هردهانه کاهش می‌یابد. پس حجم بتن مصرفی هم به نسبت کمتر می‌شود.

در این مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت، سبک‌تر بودن باعث می‌شود نیاز کمتری به آرماتورها وجود داشته باشد. اگرچه هنوز هم آرماتوربندی و استفاده از بتن مسلح برای تقویت مقاومت کششی ضروری است، ولی مقدار مصرف آرماتورهای حرارتی در اعضای سبک‌تر سازه کمتر می‌شود. بنابراین مصرف میلگرد هم در سقف وافل در قیاس با تیرچه یونولیت کاهش می‌یابد.

از تئوری که بگذریم، در عمل هم ثابت شده که حذف میلگرد ممان منفی و میلگرد‌های زیگزاگ در سقف وافل نسبت به تیرچه بلوک، متریال مصرفی برای اجرای سقف را کاهش خواهد داد. در اجرای سقف تیرچه یونولیت، به بلوک‌های یونولیتی نیاز است که در سقف وافل با ساختار متفاوتی که دارد، از آن به کلی صرف نظر می‌شود.

مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت از نظر مقاومت در برابر زلزله

همان‌طور که گفتیم، سقف وافل سبک‌تر از سقف تیرچه یونولیت بوده و بار مرده‌ی کمتری دارد. این مساله باعث شده تا به‌واسطه‌ی وزن کمترش، در حین وقوع زلزله انرژی کمتری را جذب نماید. بنابراین سقف وافل نسبت به سقف تیرچه یونولیت، عملکرد بهتری در مواقع بروز زمین لرزه از خود نشان می‌دهد.

تفاوت سقف تیرچه یونولیت با وافل از لحاظ قالب مورد استفاده

برخلاف چیزی که در سقف‌های تیرچه یونولیت شاهد آن هستیم، در سقف وافل از قالب‌های غیرماندگار استفاده می‌شود. به‌طوری که پس از انجام عملیات بتن‌ریزی و زمانی که بتن سفت شد و خودش را گرفت، در پایان کار قالب‌ها از زیر سقف خارج می‌شوند. این مورد بعدی است که در مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت توجه را به خود جلب می‌کند.

کار بیرون آوردن قالب‌های وافل با احتیاط انجام می‌شود تا آسیبی نبینند. اگر قالب‌ها دچار ترک خوردگی یا شکستگی نشوند، می‌توان بارها از آن‌ها برای اجرای سقف‌های مختلف استفاده نمود. تعداد دفعات استفاده از هر قالب وافل، به شرط سالم ماندنشان حدودا تا 20 بار جوابگو خواهد بود. از طرفی حتی بعد از اینکه عمر مفید این قالب‌ها تمام شد، می‌توان آن‌ها را به مراکز مربوطه برای بازیافت و تولید مجدد قالب‌های وافل، فروخت. بنابراین با محیط زیست سازگار هستند.

علاوه‌بر چند بار مصرف بودن این قالب‌ها، خاصیت دیگرشان استقامت مناسبی است که (نسبت به بلوک‌های بکاررفته در سقف تیرچه یونولیت) در سر جای خود دارند. این باعث می‌شود کارگران و عوامل اجرایی در طول عملیات آرماتوربندی و بتن‌ریزی، با خطرات کمتری مواجه شوند.

مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت از نظر معماری

سقف وافل به دلیل نمای خاصی که در سطح زیرین دارد، از لحاظ معماری مورد توجه قرار می‌گیرد. نمای تحتانی سقف وافل با حالت مشبک و منظمی، می‌تواند بدون نیاز به نصب سقف کاذب و نازک کاری، برای زیباسازی فضای درونی یک ساختمان مورد استفاده قرار گیرد. فضاهای مشبک و توخالی، انتخاب خوبی برای اجرای تزئینات داخلی و نورپردازی سازه‌ها هستند. همچنین با کمی تغییر و خلاقیت می‌توان طرح‌های معماری بسیار زیبایی را در نمای زیرین سقف وافل یک بنا پیاده کرد. نمونه‌های آن در سالن هتل‌ها، فرودگاه‌ها، استخرها و… دیده می‌شود.

تفاوت سقف تیرچه یونولیت با وافل از لحاظ ابعاد دهانه

اگر این دو سقف را از لحاظ ابعاد دهانه قابل اجرا مقایسه کنیم، می‌بینیم که سقف وافل به نسبت قابلیت اجرا در دهانه‌های بزرگتر را دارد. مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت نشان می‌دهد که حداکثر طول دهانه سقف تیرچه یونولیت حدود 8 متر است. ابعاد اغلب دهانه‌ها در این مدل سقف به 6 یا 7 متر ختم می‌شود و برای افزایش آن، باید تیرچه‌های دوبل به‌کاربرده شوند. درحالی‌که چنین محدودیتی در سقف وافل وجود ندارد و بیشترین اندازه دهانه‌ی سقف وافل دو طرفه ۱۲ متر است. در شرایط خاص، حداکثر ابعاد دهانه سقف وافل دوطرفه تا ۱۶ متر هم می‌رسد.

فرق بین سقف وافل با تیرچه یونولیت از نظر سرعت و جزئیات اجرا

با بررسی سرعت اجرای هریک از این سقف‌ها، متوجه می‌شویم که سقف وافل سریع‌تر و آسان‌تر اجرا می‌شود. چرا که در این نوع سقف، تیرچه‌ها بطور درجا ایجاد شده و آرماتورهای حرارتی هم به شکل درجا به هم بافته می‌شوند. در سقف وافل میلگردها توسط عوامل اجرایی به هم بافته می‌شوند و از جوش دادن آن‌ها خودداری می‌شود. حذف میلگرد اضافی و صرف نظر از جوشکاری، باعث شده سرعت احداث سقف وافل بالاتر رود.

در مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت به این نکته بر می‌خوریم که بلوک‌های یونولیتی استقامت کافی در هنگام اجرای سقف و بتن‌ریزی آن ندارند. همین مساله باعث می‌شود عوامل اجرایی در حین انجام عملیات با خطراتی روبرو باشند. در‌حالی‌که در حین اجرای سقف وافل به خاطر استقامت مطلوب قالب‌های آن در جای خود، دردسرها و خطرات اجرایی از این قبیل وجود ندارد.

تفاوت سقف تیرچه یونولیت با وافل بر اساس ستون‌ها

ستون‌های ساختمانی از الزامات اجرایی احداث هر سازه هستند. ساخت ستون‌ها در یک سازه هم از نظر مالی و هم از نظر پلان معماری و مدیریت فضای زیر سقف حائز اهمیت است. در سقف وافل به سبب دهانه‌های بزرگتری که می‌توان ایجاد کرد، نیاز به ستون‌های کمتری خواهیم داشت. امکان اجرای این سقف در دهانه‌های وسیع‌تر، باعث حذف ستون‌های اضافی می‌شود که هم هزینه‌های اجرایی را کاهش می‌دهد و هم برای فضای داخلی ساختمان، عدم کاهش دید و اشغال فضا را به ارمغان می‌آورد.

مقایسه سقف وافل با سقف تیرچه یونولیت بر حسب هزینه اجرا

با توجه به مواردی که تا اینجا گفتیم، اجرای سقف وافل با صرفه‌جویی در مقدار بتن و میلگرد، کاهش تعداد ستون‌ها و استفاده از قالب‌های یکبار مصرف، باعث کاهش هزینه‌های اجرایی پروژه می‌شود. همچنین هزینه‌های مربوط به جوشکاری و خرید تیرچه‌های آماده را نخواهد داشت. در حالی که برای ساخت سقف تیرچه یونولیت، باید تیرچه‌های پیش ساخته از کارگاه به محل مورد نظر حمل شوند که مستلزم صرف هزینه اضافی است. تعداد ستون‌ها، مقدار میلگرد و حجم بتن مصرفی هم در این نوع سقف بیشتر است.

آذر ایستا بنا مجری سقف وافل با قیمت و کیفیت مناسب است. برای اجرای سقف وافل، استفاده از مواد باکیفیت، نظارت مستمر و روند کار اصولی اهمیت زیادی دارد که با توجه به سابقه خوب شرکت آذر ایستا بنا در این مورد، خیال کارفرمایان محترم از درست و کامل بودن روند اجرای پروژه راحت خواهد بود.