تحکیم گود یا پایدار سازی

تحکیم گود همان طور که از نامش پیداست، پایدار سازی گود بوسیله ی سازه های نگهبان است، یا بدون هیچ وسیله است، که روش های بسیار زیادی برای پایدار کردن وجود دارد که ما در این جا به برخی از آنها اشاره کرده و مزایا و معایب هر کدام را مورد بررسی قرار  می دهیم.

روش های پایدار سازی گود

روش مهار سازی

در این روش تحکیم گود از رانش خاک جلوگیری می کنند، و با استفاده از خاک های دیواره ابتدا در حاشیه ی زمینی که قرار است گود برداری شود، در فاصله های مشخص چاه هایی حفر میکنند. عمق این چاه ها باید با عمق گود بعلاوه ی مقداری اضافی برای شمع های بتنی انتهای تحتانی این چاه ها است، باشد.

پس از حفر چاه ها درون آن ها پروفیل هایی به منطور تامین گیرداری و مهار کافی تعبیه میکنیم ، و در انتهای پروفیل ها نیز شاخک هایی قرار می دهیم. سپس شمع انتهای تحتانی را که قبلا آرماتوربندی کردیم و کار گداشته ایم ، بتن ریزی میکنیم. پروفیل های فولادی همراه با شمع در خاک مهار می شوند.

در هر مرحله پس از برداشت خاک، برای جلوگیری از ریزش با دستگاه های حفاری ویژه چاهک های افقی و یا مایل به قطر 10 تا 15 سانتی متر در جداره گود حفر می کنیم.و بعد از تمام مراحل، ملات یا خمیری که از سیمان و آب که ممکن است مواد افزودنی دیگری نیز استفاده کنیم. اجرای عملیات تزریق باید توسط متخصصان آشنا به موضوع و با استفاده از دستگاه های خاص و ضوابط خاص صورت پذیرد.

مزایا روش مهار سازی

• مشخصات مکانیکی خاک بر اثر تزریق بتن در درون چاهک ها بهتر می شود. به همین دلیل، علاوه بر کمک گرفتن از خاک اطراف جداره برای کنترل رانش خاک، رانش خاک به دلیل بهبود مشخصات مکانیکی کمتر می شود.
• سازه نگهبان در داخل گود جاگیر نیست.

معایب روش مهار سازی

• هزینه اجرای کل عملیات، به دلیل استفاده از تکنولوژی پیشرفته تر در مقایسه با روش های ساده تر بیشتر است، اما ممکن است در پروژه های عظیم به صرفه باشد.
• استفاده از بدنه ی خاک در تحکیم گود ضروری است، و اگر در در کنار ساختمان دیگری باشد و یا در حریم همسایه و در معابر شهری باشد، این روش امکان پذیر نیست.

روش دوخت به پشت یا نیلینگ

این روش تحکیم گود، مشابهت زیادی با روش مهار سازی دارد. و حفاری به صورت مرحله به مرحله و از بالا به پایین گود اجرا می شود.در این روش چاهک های افقی و یا مایل بوسیله  ی دستگاه های حفاری در بدنه گود حفر می کنیم. سپس درون چاهک ها کابل های پیش تنیدگی قرار میدهیم و با تزریق بتن این کابل ها را در خاک مهار می کنیم. کابل ها را بوسیله ی جک میکشیم و انتهای برون آمدگی کابل را بر روی جداره گود مهار می کنیم. و درون چاهک ها بتن تزریق می کنیم، پس از سخت شدن بتن کابل ها را از جک آزاد می کنیم.

مزایا روش نیلینگ

• به دلیل تزریق بتن داخل چاهک ها از رانش خاک جلوگیری می شود.
• از خاک موجود برای تحکیم گود استفاده می شود.

معایب روش نیلینگ

• به دلیل ضرورت اجرا به صورت مرحله به مرحله ، به زمان زیادی احتیاج دارد. البته این امر ممکن است در پروژه های بزرگ مطرح نباشد ولی به نسبت طمان بر است.
• به دستگاه های خاص برای حفر چاهک ها ، تزریق و حمل پنل ها نیاز  است.

روش دیواره دیافراگمی

در ای نوع روش تحکیم گود، ابتدا به کمک دستگاه های حفاری محل دیوار نگهبان را حفر می کنیم. و بطور همزمان محل حفر شده را با گل بنتونیت و سیمان پر می کنیم تا از ریزش خاک دیواره محل گود شده جلوگیری شود.

سپس قفسه آرماتورهای دیواره نگهبان، در داخل محل حفر شده جای می دهیم ، و بتن ریزی دیوار را انجام می دهیم که بتن مصرفی عموما از بتن روان است. دیوارهای دیافراگمی عموما به صورت پیش ساخته اجرا می شود.

مزایا روش دیواره دیافراگمی

• سرعت اجرای کار زیاد است.
• درجه ایمنی کار بالا است.
• دیوار دیافراگمی بعنوان سازه نگهبان ، تحکیم گود استفاده می شود. و در حین بهره برداری از آن بعنوان دیوار حایل استفاده می شود.
• این نوع تحکیم گود برای حفاری و گود های با طول زیاد مناسب است.

معایب روش دیواره دیافراگمی

• اگر پروژه کوچک باشد هزینه ی آن به صرفه است. اما برای پروژه های عظیم تر هزینه بیشتر خواهد بود.
• در این روش هم نیاز به دستگاه های ویژه ای است.
• به دلیل استفاده از دستگاه های حفاری مربوطه نیاز به فضای بیشتری است، بطوریکه اگر دو طرف سازه ساختمان باشد و یا محدودیتی داشته باشیم، اجرای این روش تحکیم گود غیر ممکن خواهد بود.
• به نیرو های با تخصص بالا نیاز است.

روش خرپایی

در تمام روش های تحکیم گود، این روش مناسب ترین و متداول ترین روش اجرایی سازه نگهبان در مناطق شهری است. اجرای آن ساده بوده و نیاز به تجهیزات و تخصص بالا ندارد. ابتدا در محل قائم خرپا ها که در مجاورت دیواره گود قرار دارند، چاه هایی با عمق برابر عمق گود بعلاوه ی اجرای شمع حفر میکنیم. درون شمع ها را آرماتوربندی کرده، عضو قائم را داخل شمع قرار می دهیم. و سپس شمع ها را بتن ریزی می کنیم. فونداسیون پای عضو مایل را اجرا می کنیم.

مزایا روش خرپایی

• بسیار ساده است و نیاز به تخصص و دستگاه خاصی نیست.
• امکان استفاده مجدد از خرپا وجود دارد.
• از نظر اجرا در شرایط مختلف، قابلیت لنعطاف زیادی دارد.
• برای گودهای مناطق شهری مناسب است.

معایب روش خرپایی

• سرعت اجرا در مقایسه با دیگر روش های تحکیم گود نسبتا کمتر است.
• خرپا ها ممکن است جاگیر باشد و با کمبود جا مواجه شوید.
• دربرخی جاها امکان اینکه خاک ها بصورت دستی تخلیه شود وجود دارد.