عناوین اصلی این مطلب
انواع سوله و کاربرد آن‌ها
تا چه حد با سوله‌ها و انواع آن‌ها آشنایی دارید؟ این سازه‌های ساده و بسیار پرکاربرد، انتخاب‌های خوبی برای بسیاری از فعالیت‌ها و اهداف صنعتی و تجاری هستند. پیشرفت علم نه تنها سوله‌ها را به حاشیه نبرده، بلکه کیفیت، کارایی و کاربرد آن‌ها را گسترش داده است. امروزه در کشورهای مختلف جهان، از سوله‌ها در موارد متنوعی در مقیاس‌های شخصی یا کسب و کارها استفاده می‌شود. با ما در این مقاله همراه باشید تا با انواع سوله و کاربردهای متفاوت آن‌ها آشنا شویم.
سوله چیست؟
سوله (industrial shed) نوعی سازه‌ی نسبتا ساده است که با استفاده از فلزات و به‌طور شیب‌دار ساخته می‌شود. برخی تاریخچه تولید اولین سوله‌ها توسط بشر را متعلق به روم باستان (25 سال قبل از میلاد) می‌دانند و بعضی آن را به انگلستان و اواخر قرن 15 نسبت می‌دهند. در هر صورت، سال‌هاست که انسان‌ها با این سازه‌های فلزی آشنا هستند و از آن‌ها به منظور محیط اسکان موقت، ذخیره وسایل یا حتی فعالیت‌های کاری و صنعتی استفاده می‌کنند.
ساخت سوله‌ها علی‌رغم ظاهر ساده‌ای که دارند، نیازمند انجام محاسبات فنی خاصی است. سوله‌ها در طول تاریخ، بیشتر چوبی بوده‌اند و با گذشت زمان و پیشرفت علم و صنایع، سوله‌های فلزی طرفداران بیشتری پیدا کردند. انواع سوله فولادی طبیعتا مقامت و دوام بیشتری داشتند و می‌توانستند مدت بیشتری بدون نیاز به تعمیر و ترمیم، سرپا بمانند. سوله‌ها معمولا محیط سربسته‌ای با سقف شیب‌دار و بدون ستون میانی، با استحکام و مقاومت مطلوب در اختیار شما قرار می‌دهند. از این تجهیزات می‌توان برای اهداف مختلف تجاری، صنعتی، دامداری و همچنین کشاورزی استفاده کرد. به لطف سوله‌ها می توان یک فضای موقت سقف‌دار را به کارگاه تولیدی یا ساختمان صنعتی اضافه کرد.
جنس اجزای مختلف یک سوله، می‌تواند از متریال متفاوتی ساخته شود. برای مثال، در انواع مختلف سوله می‌توان از پوشش سقف و دیواره با جنس‌های مختلف برای کاربردهای متنوع استفاده کرد. اما به‌طور کلی جنس اجزای مختلف سوله باید تا حد امکان محکم، بادوام، سبک، مقاوم در برابر ضربه و آتشسوزی باشد. امروزه می‌توان از سوله‌های سفارشی، پیش ساخته، کارخانه‌ای و مانند آن برای احداث انواع سوله استفاده کرد.
کاربرد سوله‌ها
در جهان صنعتی و پیشرفته‌ی کنونی، از سوله‌های فلزی به کرات در صنایع، کارخانجات، کارگاه‌ها و مانند آن استفاده می‌شود. در زیر به چند نمونه از مواردی که سوله‌ها بیشتر کاربرد دارند، اشاره می‌کنیم.
- کارخانه‌ها و کارگاه‌های مختلف
- انبارهای ذخیره‌سازی ادوات و تجهیزات صنعتی
- مجموعه‌های تولیدی کوچک و بزرگ
- ساخت سالن‌های ورزشی
- دامداری و مرغداری
- آشیانه هواپیماها
- پالایشگاه‌ها
- پارکینگ‌ها
- تعمیرگاه‌ها
- نمایشگاه‌ها
- گلخانه یا پرورش قارچ
- اقامت موقت
مزیت سوله‌ها
سوله‌ها چندین فایده دارند که باعث شده از آن‌ها به جای احداث ساختمان‌ها برای مصارف گوناگون استفاده شود. همچنین سوله‌های فلزی نسبت به دیگر انواع سوله، مزیت‌های به‌خصوصی دارند که قابل توجه است. ساخت و استفاده از سوله‌ها نسبت به ساختمان‌ها، ارزان قیمت‌تر و سریع‌تر است. برای بسیاری از فعالیت‌های صنعتی، ساخت سوله مقرون به صرفه‌تر و توجیه پذیرتر از ساختمان هاست. سوله‌ها قابلیت جابجایی و انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به ساختمان‌ها دارند و مخارج ساخت و نگهداری از آن‌ها به مراتب کمتر است.
سوله‌های استاندارد فلزی، در برابر خطراتی مانند سیل، زلزله و حتی آتشسوزی مقاوم هستند. اگر چه سوله‌های فلزی نسبت به سوله‌هایی که از چوب ساخته می‌شوند، گران‌تر هستند، اما مزیت‌های مهمی نیز دارند. اگر در تولید سوله فلزی محاسبات دقیق انجام شود و متریال مورد استفاده، ورق‌های فلزی بی کیفیت، نازک و حساس در برابر زنگ زدگی نباشند، نتیجه نهایی یک سوله بادوام و مقاوم در برابر شرایط آب و هوا است.
در انواع سوله فلزی می‌توان از فولاد ضد زنگ که با لایه ضخیم گالوانیزه یا رنگ مخصوص ضد زنگ (پوشش پلی استر) پوشانده شده، استفاده کرد. این کار باعث می‌شود سوله که در فضای باز و دائما در معرض رطوبت و هوای آزاد است، در برابر زنگ‌زدگی بسیار مقاوم باشد. سوله‌های فلزی امروزی نسبت به سوله‌های سنتی و قدیمی‌تر، به مراتب سبک ترند. هزینه مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری از آن‌ها هم نسبت به سوله‌های چوبی کمتر است. از طرفی در برابر مشکل آتشسوزی و سرقت، ایمن‌تر از انواع دیگر سوله هستند.
معرفی انواع سوله
سوله‌ها بر حسب تفاوت بین شکل آن‌ها، انواع مختلفی دارند
- سوله قوسی
- سوله با ستون مشترک
- سوله با ستون‌های وسط مشترک
- سوله چند دهانه با ستون
- سوله تک شیب
- سوله تک شیب با ستون وسط
- سوله تک شیب با ستون‌های وسط
- سوله تک شیب متصل به ساختمان
سوله‌ها بر اساس نوع دهانه‌ی آن‌ها به دسته‌بندی زیر تقسیم می‌شوند:
- سوله تک دهانه به شکل 8
- سوله دو دهانه به شکل 88
- سوله دو یا چند دهانه با ستون مشترک به شکل 88 یا 888 یا 8888
- سوله قوسی
- سوله چند ضلعی
در یک تقسیم‌بندی دیگر، سوله‌ها بر حسب وزنی که دارند، در دو دسته مجزا قرار می‌گیرند:
- سوله‌های سبک
- سوله‌های سنگین
سوله‌های سنگین، با عنوان سوله سنتی یا تیر ورقی هم شناخته می‌شوند که در گذشته از آن‌ها بیشتر استفاده می‌شد. این سوله‌ها فلزی یا بتنی هستند. وزن بالای این سازه‌ها، باعث محدودیت‌هایی برای اجرا و بکارگیری آن‌ها می‌شد. در نتیجه با گذشت زمان مردم به انواع سوله سبک رو آوردند.
سوله‌های سبک که با اسم سوله خرپایی هم شناخته می‌شوند، به نسبت سوله‌های سنتی کیفیت و مقاومت بیشتری دارند. این سوله‌ها محکم و با کیفیت و در عین حال ارزان قیمت‌تر از انواع سنگین هستند. در ساخت سوله‌های سبک، تیر آهن‌هایی که باعث سنگینی سازه می‌شدند، حذف شده است. اغلب تنوع بالایی داشته و از لوله‌های پروفیل صنعتی ساخته می‌شوند. استقامت مادام‌العمر، تنوع بالا و سبک بودن این نوع سوله‌ها باعث شده تا بسیار پرکاربرد بوده و در صنایع مختلف از آن‌ها استفاده شود. دهانه این سوله‌ها قابل انعطاف است تا بتواند با نیازهای متفاوت تطبیق پیدا کند.
کدام یک از انواع سوله پرطرفدارتر است؟
سوله‌های سبک و خرپایی، از انواع پرکاربردتر سوله‌های فلزی امروزی هستند. ابعاد و نوع دهانه‌ی آن‌ها قابل انتخاب است. همچنین وزن سبک و قیمت مناسب نسبت به طول عمر و کیفیتی که دارند، باعث محبوبیت این سازه‌ها شده است. این سوله‌ها ماندگاری خوبی دارند و با انواع جرثقیل‌ها می‌توان آن‌ها را حمل کرد. ساخت این سوله‌ها نیازمند زمان زیادی نیست، ولی لازمه‌ی صرف تخصص و مهارت کافی است تا بدون اشکال انجام شود.
ساخت و طراحی دقیق سوله خرپایی و استفاده از مواد اولیه‌ی باکیفیت می‌تواند طول عمر آن را افزایش دهد و ایمنی کافی را برای سوله تضمین کند. قبل از ساخت و اجرا، باید مشخص شود که کاربرد سوله برای چه منظوری است و چه نوع سوله‌ای مورد نیاز است. سوله‌های سبک را می‌توان برای موارد مختلف استفاده کرده و از روش‌های جدید مهندسی در ساخت آن‌ها بهره گرفت. به خاطر میزان فولاد کمتری که در تولید این سوله‌ها بکاربرده می‌شود، قیمت مناسبتری دارند. سوله‌های سنگین، به خاطر فلز بیشتری که نیاز دارند، قیمت بالاتری نیز دارند. در بین آن‌ها سوله‌های بتنی به سوله‌های فلزی سنگین ترجیح داده می‌شوند.