مراحل ساخت سازه اسکلت بتنی | قیمت پیمانکار اجرای اسکلت بتنی

در طول تاریخ انسان‌ها از مواد و روش‌های مختلفی برای ساخت خانه‌هایشان استفاده کرده‌اند. همان طور که بشر در زندگی و تفکر خود پیشرفت کرد، روش‌های جدیدتری برای ساخت پناهگاه و مسکن خود پیدا کرده و از متریال بهتری برای این منظور استفاده کرد. تا جایی که خانه‌های قدیمی‌تر که با خاک و گل، چوب یا سنگ ساخته می‌شوند، جای خود را به ساختمان‌های فلزی و بتنی دادند. ساختمان‌های جدید خیلی از معایب ساختمان‌های قدیمی را نداشتند، در عین حال به مراتب محکم‌تر و ایمن‌تر بودند. اسکلت بتنی از انواع شیوه‌های ساخت سازه‌های امروزی است که استفاده از آن در ساختمان‌ها بسیار رایج است.

اسکلت بتنی چیست؟

به‌طور کلی اکثر اسکلت‌های ساختمانی، به دو مدل بتنی و فلزی تقسیم می‌شوند که تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با هم دارند. در ساخت بعضی از سازه‌ها از اسکلت‌های بتنی و در برخی دیگر از اسکلت‌های فلزی استفاده می‌شود. اینکه برای ساختمان‌سازی از چه نوع چهارچوب یا اسکلتی استفاده شود، به موارد مختلفی بستگی دارد که در ادامه مقاله در مقایسه‌ی این دو، شرح می‌دهیم.

اسکلت‌های بتنی نوعی چهارچوب برای ساختمان‌ها هستند که در ساخت آن‌ها از بتن آرمه استفاده می‌شود. منظور از بتن آرمه، ترکیبی از بتن و میلگرد است که اکثریت متریال تشکیل دهنده‌ی یک اسکلت بتنی را تشکیل می‌دهند. وقتی از این اسکلت در ساختمان‌سازی حرف می‌زنیم، در واقع هدف قابی محکم از اجزای مختلف است که با مقاومت و استحکام مطلوبی به همدیگر وصل هستند. یک اسکلت ساختمانی بتنی، دارای حد بالایی از مقاومت فشاری است، اما مقاومت کششی بالایی ندارد و به‌همین دلیل هم از میلگردهای کششی در آن استفاده می‌کنند تا این نقطه ضعف را جبران کنند. همچنین می‌تواند بارهای متعدد وارد شده به ساختمان را تحمل کند و مقاومت مطلوبی برای حمل آن‌ها دارد.

بتن مورد استفاده برای ساخت این اسکلت‌ها ترکیبی از شن، ماسه و سیمان را در بر می‌گیرد که با میلگردهای ساده یا آجدار مجهز شده‌اند. مواد گفته شده در ساخت موارد متعدد اجزای اسکلت بتنی از جمله فونداسیون، ستون، سقف، دیوارهای برشی و تیرهای اصلی و فرعی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که اجرای این اسکلت‌بندی با دقت و مهارت کافی انجام شود، می‌تواند مقاومت، طول عمر و استحکام خوبی در برابر عوامل طبیعی و فشارهای وارده بر ساختمان داشته باشد.

تاریخچه استفاده از اسکلت‌های بتنی

بتن ماده‌ای با خاصیت چسبندگی بالاست که با واکنش بین آب و ذرات سیمان هیدرولیکی بدست می‌آید. این ماده بعد از سفت و خشک شدن، شکلی کاملا سخت و محکم به خود می‌گیرد و به‌همین دلیل از آن در ساخت سازه‌های مقاوم بهره گرفته می‌شود. اولین موارد استفاده از چهارچوب‌های بتنی در ساختمان‌سازی، متعلق به آخر قرن 18 میلادی است. در ابتدای قرن بعد، از آن برای ساختمان‌های چند طبقه در فرانسه استفاده شد. همان طور که روش‌ها، تجهیزات و استانداردها برای طراحی و اجرای اسکلت بتنی بهبود پیدا کرد و پیشرفته‌تر شد، استفاده از آن در کشورهای دیگر و ایران هم رایج شد. تا به امروز، مصالح مختلف ساختمان سازی از جمله بتن و تجهیزات مرتبط با آن بهتر و باکیفیت‌تر شده است. معروف‌ترین سازه‌های بتنی دنیا، شامل برج‌های ویلیس شیکاگو، برج خلیفه دبی، تالار شهر بوستون و کلیسای جوبیلی ایتالیا هستند.

مقایسه اسکلت فلزی با بتنی

از چندین لحاظ می‌توان این دو اسکلت‌بندی را با هم مقایسه کرد. در اسکلت‌های بتنی، عمده مواد مورد نیاز برای اجرا، بتن آرمه است. اما در اسکلت فلزی، به جای آن کلیدی‌ترین متریال مورد استفاده، قطعات فلزی و فولادی هستند. در اجرای اسکلت بتنی، اکثر اوقات از اتصالات خمشی استفاده می‌شود، اما در اسکلت‌های فلزی، اتصالات لولایی پرکاربردتر هستند.

زمان اجرای سازه

اجرای اسکلت‌های فلزی معمولا سریع‌تر از انواع بتنی آن انجام می‌شود. به صورتی که نصب، اجرا و تکمیل سازه‌ی نهایی نسبت به چهارچوب‌های بتنی، زودتر تمام می‌شود. چون ابتدا تمام اسکلت اجرا شده و بعد از آن سقف و دیوارها ساخته می‌شوند. در مقابل، در یک سازه بتنی در چندین مرحله ستون‌ها و سقف هر طبقه بنا می‌شود. همین باعث می‌شود کار آهسته‌تر پیش برود.

تحمل دمای بالا

یک تفاوت دیگر بین این دو چهارچوب، رفتار و واکنش آن‌ها در برابر درجه حرارت بالا است. انواع بتنی اسکلت ساختمان، در برابر گرمای بیش از حدی که می‌تواند در آتشسوزی تا حدود 600 درجه سانتیگراد ایجاد شود، مقاوم هستند. در حالی که فلزهای بکاررفته در اسکلت‌های فولادی، عضو غالبی هستند که در معرض حرارت بالا امکان ذوب و تغییر شکل آن‌ها وجود دارد. در نتیجه ساختمان در معرض خطر تخریب ناشی از آتشسوزی است و به‌همین خاطر باید اجزای فلزی آن با پوشش ضد حریق پوشانده شوند. در این راستا استفاده پوشش‌های ضد حریق آذر ایستا بنا پیشنهاد می‌شود. از طرفی این سازه‌هایی با اسکلت بتنی، در برابر خطر انفجار مقاوم ترند.

عایق بودن در برابر گرما

سازه‌هایی که با چهارچوب بتنی ساخته می‌شوند، عایق خوبی در برابر دما نیستند و گرما و سرما می‌تواند به ساختمان وارد یا از آن خارج شود. به‌همین دلیل لازم است آن‌ها را عایق‌بندی کرد.

مصرف آهن در اسکلت بندی

برای اجرای اسکلت‌بندی فلزی، بطور میانگین 45 تا 65 کیلو میلگرد در متر مکعب استفاده می‌شود، در حالی که این میزان برای انواع بتنی، حدود 40 تا 55 کیلو است. بنابراین در ساخت چهارچوب‌های فلزی در مقایسه با بتنی، آهن بیشتری بکارگرفته می‌شود. مصرف آهن بیشتر در یک سازه باعث می‌شود هزینه بیشتری برای تهیه این مقدار از متریال خرج شود. از طرفی بالا رفتن قیمت آهن و فولاد تاثیر بیشتری در قیمت تمام شده‌ی اسکلت‌های فلزی می‌گذارد، چون ترکیبات بتن معمولا دچار نوسانات قیمت شدید نمی‌شود.

دوام اسکلت بتنی و فلزی در برابر عوامل محیطی

اسکلت‌های بتنی نسبت به انواع شرایط محیطی به خصوص رطوبت و بارندگی، مقاومت بیشتری دارند. هر دو نوع اسکلت ساختمانی، در صورتی که به نحو درست و استاندارد اجرا شوند، در برابر خطر زلزله مقاومت خوبی خواهند داشت و در صورت بی احتیاط و بی دقت اجرا شدن، مقاومت پایینی دارند.

فضای اشغال شده توسط اسکلت

در ساخت اسکلت‌های فلزی، به نسبت مدل‌های بتنی، قسمت کمتری از مساحت کلی زمین اشغال می‌شود. این مساله برای ساختمان‌هایی با فضای کم و محیط کوچک، اهمیت بیشتری دارد تا بتوان از فضای داخلی آن بیشترین استفاده را برد.

امکان فروش مصالح بعد از تخریب

تیر آهن و فولاد مورد استفاده در چهارچوب‌های فلزی ساختمان را می‌توان پس از تخریب، به فروش رساند. چراکه با وجود دست دوم بودن این مواد، امکان بازیافت و استفاده‌ی مجدد از این فلزات وجود دارد. در حالی که چنین استفاده‌ی اقتصادی در مورد اسکلت‌های بتنی وجود ندارد و متریال بدست آمده از تخریب را در موارد محدودی می‌توان استفاده کرد.

نوع سقف سازه

برای تکمیل اسکلت‌های فولادی از انواع سقف‌های عرشه فولادی، کرومیت و کامپوزیت استفاده می‌شود. در حالی که در ساختمان‌های بتنی، سقف‌های تیرچه بلوک، دال بتنی، دال مجوف و پس تنیده متداول‌تر هستند.

تفاوت قیمت اسکلت بتنی با فلزی

برای محاسبه قیمت این دو مدل اسکلت‌بندی ساختمانی، باید به موارد متعددی توجه شود و هریک در براورد قیمت نهایی در نظر گرفته شوند. مقدار، کیفیت و هزینه خریداری مصالح مورد استفاده، مساحت بنا، میزان دستمزد کارگر و تهیه تجهیزات مورد نیاز برای اجرای اسکلت همگی در قیمت نهایی موثر هستند. مثلا باید بدانید که در هر متر مربع از بنا، چقدر بتن، میلگرد یا تیر آهن باید استفاده شود. اما به‌طور کلی می‌توان گفت که معمولا ساخت اسکلت‌های فلزی پرهزینه‌تر از بتنی است. چراکه در بسیاری از موارد به خاطر قیمت بالای فلزات در مقایسه با بتن، استفاده از ستون‌های تمام فولادی به صرفه نخواهد بود.

وقتی می‌خواهیم از بین اسکلت بتنی و فلزی یک مورد را انتخاب کنیم، باید به هزینه در دسترس، موقعیت آب و هوایی ناحیه مورد نظر، میزان بارش باران در آن ناحیه، احتمال وقوع زلزله، امکانات و تجهیزات موجود و حتی نظر کارفرما توجه داشت. هر یک از این دو اسکلت ساختمانی برای سازه‌های خاص و شرایط ویژه‌ای انتخاب بهتری هستند. با این حال استفاده همزمان از بتن و فولاد برای اجرای چهارچوب بنا، آن را در برابر آتشسوزی مقاوم‌تر کرده و در عین بالابردن استحکام ساختمان، مخارج را کاهش می‌دهد.

معرفی بارهای وارد شده به سازه بتنی

در طراحی سازه‌های بتنی قبل از ساخت و اجرای آن‌ها، باید بارهای وارد شده به بنا محاسبه و در نظر گرفته شوند. اگر ساختمان نتواند این وزن‌ها را تحمل کند، مقاومت و استحکام کافی را نداشته و در معرض تخریب خواهد بود. عموما بارهای وارده به سازه‌های  با اسکلت بتنی و فلزی، به دو نوع بارهای استاتیکی و دینامیکی تقسیم می‌شوند. بارهای استاتیکی مانند بار مرده در تمام طول عمر ساختمان ثابت هستند، اما بار دینامیکی مانند بار زنده یا زلزله، ناشی از زمان و شرایط است و می‌تواند در هر موقعیت متفاوت باشد. هر دوی این‌ها باید در طراحی اسکلت بنا مورد توجه قرار بگیرند. در این قسمت به انواع رایج بارهای وارده به بنا اشاره می‌کنیم:

بار زنده

بار زنده عبارت است از وزن افراد ساکن ساختمان یا اسباب و وسایلی که در آن‌ها به داخل ساختمان وارد کرده‌اند. وزن اسباب و اثاثیه‌ای مثل مبل، دکوراسیون، میز و صندلی، کمدها و مانند آن همان بار مرده است که باید ساختمان بتواند مقاومت کافی در برابرش داشته باشد. اگر سازه یک پل باشد، مفهوم بار زنده وزن خودروهایی است که از روی پل عبور می‌کنند. بار زنده‌ای که یک ساختمان با اسکلت بتنی باید بتواند تحمل کند، بستگی به نوع کاربری آن بنا دارد. برای مثال یک خانه مسکونی باید تحمل آن را داشته باشد، حداقل 200 کیلو بر هر متر مربع است، در حالی که این میزان برای ساختمان‌های داری به 250 کیلو و برای بناهای صنعتی به یک تن بر متر مربع می‌رسد.

بار مرده

بار مرده به معنای وزنی است که قسمت‌های سازنده‌ی هر ساختمان، به آن وارد می‌کنند. مثلا بار سقف و دیوارها در واقع بار مرده محسوب می‌شود و سازه باید مقاومت کافی برای تحمل سنگینی آن‌ها را داشته باشد.

بار باد

منظور از بار باد، فشار و وزنی است که وزش باد به سازه وارد می‌کند. این مساله اگرچه برای ساختمان‌های کوچک و نواحی با وزش باد معمولی یا کم قابل اغماض است، اما وقتی ساختمان وسعت یا ارتفاع بالایی داشته باشد و منطقه‌ای که در آن قرار دارد در معرض بادهای شدید قرار بگیرد، لازم است که در ساخت ساختمان‌ها به این نکته هم توجه شود.

بار زلزله

وقتی زمین لرزه اتفاق بیفتد، حرکات زمین زیر سازه، ساختمان را به طور افقی و عمودی با حرکات مخرب و شدید تکان می‌دهد. این حرکات می‌توانند در مدت زمان کوتاهی باعث تخریب ساختمان شوند. به ویژه برای ساختمان‌های سنگین‌تر، بزرگ‌تر و نواحی مستعد زلزله، این مساله اهمیت بیشتری دارد و باید در طراحی بنا در نظر گرفته شوند.

مزیت‌های اسکلت بتنی

اسکلت بندی بتنی مانند اسکلت بندی فلزی، مزایا و معایب خاص خود را دارد. چندین نمونه از نقاط قوت اسکلت‌های بتنی را در ادامه نام می‌بریم.

• انعطاف‌پذیری یا شکل‌پذیری بتن بالاست و به همین جهت می‌تواند در ساخت انواع سازه از پل گرفته تا ساختمان، بکار رود.
• این اسکلت‌های ساختمانی، استحکام بالا و مقاومت فشاری زیادی دارند.
• مقاومت کششی اسکلت‌های بتنی هم تا حدودی مطلوب است و با کمک میلگردها بیشتر تقویت می‌شود.
• مقاومت این اسکلت‌بندی در برابر دمای بالای ناشی از آتشسوزی، بیشتر از انواع فلزی است. بنابراین در هنگام وقوع خطر آتش سوزی، می‌تواند زمان بیشتری دوام خود را حفظ کرده و دمای بسیار بالا را تحمل کند. در حالی که فلزات در معرض حرارت بالای آتش ممکن است ذوب شوند و اگر با عایق پوشانده نشوند، آسیب پذیرترند.
• حداقل طول عمر مفید اسکلت‌های بتنی در حدود 50-60 سال است که در صورت رعایت دقت و درستی طراحی، می‌تواند تا 100 سال نیز دوام داشته باشد. همچنین در مقایسه با اسکلت فولادی که اجزای آهنی آن مستعد خوردگی و نیازمند مراقبت و نگهداری هستند، محافظت از آن ارزان‌تر است.
• به خاطر این که فلز گران‌تر از بتن است و در اسکلت بتنی در مقایسه با سازه فولادی از فلز کمتری استفاده می‌شود، در بعضی سازه‌ها استفاده از اسکلت‌های بتنی کم هزینه و مقرون بصرفه‌تر است. از طرفی سازه بتنی برای شرایطی که کارفرما می‌خواهد هزینه‌ی اجرای اسکلت ساختمان را به مرور و نه یک باره پرداخت کند، اسکلت‌های بتنی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
• برای ساخت سازه‌های بتن مسلح، نسبت به سایر انواع سازه، نیروی متخصص و بامهارت کمتری لازم خواهد بود. همچنین اجرای آن نظارت کمتری نیاز خواهد داشت.
• این نوع اسکلت به نسبت در برابر آب و باد مقاوم‌تر بوده و احتمال زنگ‌زدگی و خوردگی فلزات در آن کمتر است.

معایب اسکلت بتنی

• یک اسکلت بتنی، به‌طور معمول نسبت به سازه فولادی سنگین‌تر است و بار مرده بیشتری دارد. به همین دلیل در بعضی شرایط آن را برای سازه‌های با ارتفاع زیاد مناسب نمی‌دانند.
• ساختمان‌های بتنی می‌توانند مقدار قابل توجهی از گرما یا سرما را از خود عبور داده و به‌همین دلیل هم باید حتما آن‌ها را عایق‌بندی کرد.
• این اسکلت‌ها نیاز به قالب‌بندی دارند که خریداری قالب‌ها هزینه‌های کلی اجرای سازه را افزایش می‌دهد.
• اسکلت‌های فلزی نسبت به انواع بتنی، مقاومت کششی بالاتری دارند که البته این مورد با استفاده از میلگرد در سازه‌های بتنی، تا حد زیادی جبران می‌شود.
• بعد از تخریب اسکلت بتنی در مقایسه با سازه‌های فولادی، دست افراد برای فروش مصالح بدست آمده از تخریب کمتر است. در حالی که در سازه فولادی اکثر قطعات آهنی و فولادی را می‌توان فروخت. آهن آلات کهنه و دست دو در صورت ذوب و ساخت دوباره، می‌تواند با حفظ خواصش دوباره استفاده شود. اما بتن دوباره کارایی اولیه قبل را نداشته و صرفا برای مواردی مثل روسازی مناسب است.
• در صورتی که بتن‌ریزی با دقت و طبق اصول صورت نگیرد، میلگردهای بکاربرده شده در اسکلت دچار خوردگی و آسیب می‌شوند. این مشکل روی مقاومت و دوام کلی سازه تاثیر منفی گذاشته و طول عمر آن را کمتر می‌کند. در حالی که تعمیر اسکلت‌های بتنی هم هزینه‌برتر و سخت‌تر است.
• در بیشتر سازه‌های با اسکلت بتنی، نیاز است تا از سقف کاذب استفاده شود، اما در اسکلت‌های فلزی ساختمانی این الزام وجود ندارد.
• با وجود عمر بالا، احتمال ترک خوردگی، انقباض و شکستن اجزای بتنی در گذر زمان در این سازه‌ها وجود دارد. با وجود این که امکان زنگ زدگی و خوردگی در فلزات وجود دارد، اما دچار پوسیدگی، خزش یا ترک خوردگی نمی‌شوند.
• احتمال هدر رفت مصالح و کند شدن روند ساخت به دلیل شرایط آب و هوایی نامساعد وجود دارد.

کاربرد اسکلت‌های بتنی

اسکلت بتنی دارای شیوه اجرای به نسبت آسانی است و هزینه مورد نیاز برای انجام آن‌ هم کمتر است. این اسکلت در ساختمان‌ها و سازه‌های مختلفی به‌کاربرده می‌شود که از متداول‌ترین آن‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:

• ساخت ساختمان‌های مسکونی و تجاری
• ساخت بنای کارگاه‌‌ها و کارخانجات
• اجرای پل، سد و دیوارهای حائل
• فرودگاه‌ها، باند فرودگاه و سوله هواپیما
• سازه‌های مورد استفاده برای ذخیره آب
• بناهای نواحی ساحلی مثل دیوار، برج مراقبت و اسکله
• احداث تونل، سد و پیاده روی بزرگراه‌ها
• ساخت و مقاوم سازی ستون، پله، سقف، دیوار، پی و فونداسیون سازه

ساختمان‌های قدیمی که با خشت و گل ساخته می‌شدند، دوام پایینی داشته و به حد کافی محکم و مقاوم نبودند. این ساختمان‌ها در برابر آتش، سیل و زمین لرزه بیشترین آسیب‌پذیری را داشتند. سازه‌های مهندسی شده و مدرن امروزی، از فولاد و بتن با رعایت نکات ایمنی و اصول ساختمان سازی بهره می‌گیرند تا سازه‌هایی مقاوم در برابر حوادث را ایجاد کنند.

اجزای اسکلت بتنی

اسکلت‌های بتنی اجزای متعددی از جمله فونداسیون، تیرها، ستون‌ها، دال و دیوار برشی دارند.

فونداسیون

فونداسیون از قسمت‌های پایه و ابتدایی سازه بتنی یک سازه است که می‌تواند تمام بارهای وارد شده بر ساختمان را دریافت کرده و در نهایت به‌طور مناسب و یکنواختی آن را به زمین برساند. فونداسیون‌ها انواع متفاوتی مثل فونداسیون نواری، غیر مستقیم و گسترده دارند.

تیرها

تیرها جزوی بسیار مهم از سازه هستند که به صورت افقی در مجاور دال قرار گرفته و بار زنده و مرده‌ی ساختمان را تحمل و به ستون‌ها منتقل می‌کنند. تیرها همچنین بار سقف شامل وزن خود و دال را دریافت می‌کنند و در برابر نیروی فشاری مقاومت خیلی زیادی دارند. انواع اصلی و ثانویه برای آن را می‌توان نام برد. تیرهای اصلی وزن کف و تیر ثانویه را به ستون وارد کرده و از طرف دیگر انوع ثانویه، بار کف را به تیر اصلی منتقل می‌کنند.

ستون‌ها در اسکلت بتنی

ستون یک قسمت الزامی و کلیدی در سازه است که به‌طور عمودی در نواحی مشخص قرار گرفته و بارهای وارده از ستون‌های طبقات بالاتر یا تیرهای سقف به آن می‌رسد. ستون‌ها بار توزیع شده در ساختمان را به فونداسیون بنا وارد می‌کنند.

ستون‌ها حساس‌تر از ستون و دال ساختمان هستند و باید به دقت طراحی و اجرا شوند. چون اگر ستون‌های اصلی دچار آسیب شوند، ممکن است کل بنا دچار ریزش شود، اما آسیب واردشده به تیرها و دال فقط یک طبقه از ساختمان را دچار مشکل می‌کنند. اگرچه لازم است تمام مراحل با محاسبات و طراحی مهندسی شده اجرا شوند.

دال بتنی

دال عضوی افقی و پوشاننده در اسکلت بتنی را تشکیل می‌دهد که بارهای عمودی وارد شده به آن و خمش را تحمل می‌کند. دال در ساختمان بارهای وارده را به تیر منتقل کرده و مقاومت سازه در برابر بار باد و زمین لرزه را ایجاد می‌کنند. انواع مختلفی از دال‌ها وجود دارند که در ساختمان‌های بتنی می‌تواند از انواع تخت، مشبک و قارچی آن استفاده شود. همچنین دال‌ها می‌توانند 1 طرفه یا 2 طرفه باشند که هریک مزایای خاص خود را دارند.

دیوار برشی

این عضو ساختمان بتنی، در سازه‌های بلند و مرتفع دارای اهمیت بالایی است. دیوار برشی را نوعی ستون فرض کنید که با ضخامت و طول مشخصی اجرا می‌شود تا به مقاوم‌سازی یک بنا در معرض برخی نیروهای افقی مثل زمین لرزه و باد کمک کند. این جزو از سازه می‌تواند ضخامت 40 سانتیمتر و طول 3 متر داشته باشد.

پوشش اسکلت بتنی

برای پوشاندن سازه‌های بتنی می‌توان از روکش‌های مختلفی استفاده کرد. معمولا سنگ، آجر، سرامیک، شیشه و آلومینیوم برای این منظور به‌کار برده می‌شود.

مراحل اجرای اسکلت بتنی

حالا که با کلیت، فواید و نقطه ضعف‌های اسکلت‌های بتنی آشنا شدید، به مراحل ساخت بنا در سازه‌های بتنی می‌پردازیم.

1- خاکبرداری و هم سطح سازی زمین

ابتدا باید ناهمواری‌های زمین را اصلاح کرد. قبل از شروع کار، باید با کمک ماشین‌ها و تجهیزات خاص زمین مورد نظر برای ساخت بنا، پستی و بلندی زمین برطرف شده و سطحی کاملا صاف فراهم شود.

2- زیرسازی فونداسیون با اجرای بتن مگر

این کار سطح زمین را برای انجام مراحل بعدی ساخت فونداسیون سازه، تمیز، آماده و عاری از گرد و خاک می‌کند. بتن مگر، نوعی بتن سبک با عیار سیمان کم است که روی بستر مرطوب خاکبرداری شده ریخته می‌شود تا آن را برای کارهایی مثل آرماتوربندی و بتن ریزی آماده کند. ضخامت این لایه معمولا 15-10 سانتیمتر است.

3- پی سازی اسکلت بتنی و قالب بندی فونداسیون

در مرحله بعد، سطح هموار و آماده شده را با گود برداری و پی ریزی برای اجرای فونداسیون آماده‌تر می‌کنند. چراکه خاک می‌تواند رطوبت را جذب کرده و متورم شود و این مشکل جدی برای سازه‌ی ساخته شده بر روی آن خواهد بود. پی سازی ساختمان شما را از عدم بروز این اتفاق، مطمئن می‌سازد.

سپس از قالب‌های چوبی یا فلزی برای قالب بندی فونداسیون ساختمان استفاده می‌شود. همچنین اطرف فونداسیون با آجر بطور ثابت قالب‌بندی می‌شود. پی سازی ساختمان بتنی مشابه دیگر ساختمان‌هاست، اما به دلیل سنگین بودن سازه بتنی عرض و ارتفاع بیشتری دارد.

4- آرماتوربندی فونداسیون ساختمان

در این مرحله با توجه به نوع فونداسیون مد نظر برای سازه که می‌تواند منفرد، نواری و گسترده باشد، عملیات میلگرد گذاری انجام می‌شود. پیش از شروع ساختمان سازی، نقشه آرماتور بندی و نوع فونداسیون مشخص شده است و در این مرحله طبق نقشه مشخص شده، آرماتورهای طولی و عرضی شبکه تحتانی قرار داده می‌شوند. سپس خرک روی آن قرار داده شده و پایه‌ای برای مش فوقانی میلگردها می‌سازد. همچنین میلگردهای انتظار برای آماده کردن بستر ستون‌ها در اسکلت بتنی و دیوار برشی در جای مناسب قرار داده می‌شوند.

5- بتن ریزی فونداسیون

در ادامه بتن مورد نیاز تهیه شده و با کمک پمپ دستی یا هوایی درون قالب‌ها ریخته می‌شود. سپس با استفاده از ویبراتور، بتن تازه و ریخته شده متراکم و یکدست می‌شود.

6- مراقبت از بتن ریخته شده

این مرحله به عمل آوری بتن اختصاص دارد. به طوری که با روشن‌های مختلف دما و رطوبت بتن در حد مشخصی نگهداشته می‌شود تا سریع آب خود را از دست ندهد و خشک نشود. چراکه از دست دادن سریع آب باعث می‌شود فرایندهای هیدراتاسیون درون بتن که برای استحکام آن الزامی هستند، کند یا متوقف شوند. عمل آوری بتن معمولا با کمک افزودن آب، پوشاندن با عایق یا قرار دادن آن در معرض بخار انجام می‌شود.

7- قالب برداری از فونداسیون اسکلت بتنی

بعد از اتمام عمل آوری بتن، نوبت به باز کردن قالب‌ها می‌رسد. وقتی بتن کاملا خشک شده و مقاومت مطلوب را به دست آورد، قالب‌ها برداشته می‌شوند. زمان برداشتن قالب‌ها به دمای محیط هم بستگی دارد. به گونه‌ای که در دمای 24 درجه سانتیگراد یا بالاتر، می‌تواند از 9 ساعت یا بیشتر بعد از شروع بتن ریزی باشد. اما در دمای 0 درجه، حداقل باید 30 ساعت صبر کرد.

8- اجرای ستون‌ها

در ادامه‌ی مراحل ساخت اسکلت بتنی، میلگردهایی را که برای ساخت ستون طبق طراحی بافته و آماده شده، به شبکه آرماتور بیرون آمده از فونداسیون متصل می‌کنند. معمولا اجرای ستون با فاصله 3 الی 4 روز پس از بتن ریزی انجام می‌شود تا از خشک شدن کامل بتن اطمینان حاصل شود. همچنین به تعداد لازم خاموت‌ها بسته می‌شوند تا به سقف برسند.

قالب بندی ستون‌ها و سپس بتن ریزی آن‌ها از مراحل بعدی ساخت اسکلت بتنی هستند که باید به دقت انجام شوند. بیشتر اوقات از قالب‌های چوبی برای این کار استفاده می‌شود و کار ویبراتور با ضربه زدن به قالب انجام می‌شود.

9- اجرای سقف سازه

برای ساخت سقف سازه، نیاز به اجرای تیر و دال داریم. بعد از تمام شدن بتن ریزی و برداشتن قالب ستون‌ها، با قالب بندی و آرماتور بندی سقف آماده‌ی اجرا می‌شود. از میلگردهای تقویتی هم در این مرحله استفاده می‌شود تا تحمل سقف در برابر نیروهای کششی افزایش یابد. تعداد میلگردهای لازم برای استفاده و ابعاد تیرها در نقشه طراحی شده ساختمان از قبل مشخص شده است. آرماتور بندی مرحله‌ای حساس و حیاتی است که باید طبق اصول و بطور صحیح انجام شود تا ساختمان نهایی بتواند نیروی فشاری، کششی و برشی را به‌خوبی تحمل کند.

سپس نوبت به شمع بندی و بتن ریزی سقف می‌رسد. بعد از شمع بندی که می‌تواند با استفاده از شمع‌های چوبی یا فلزی انجام شود، فضای بین تیرچه‌ها با بلوک، آجر یا یونولیت پر می‌شود تا بتن کمتری مصرف شود. آرماتورهای حرارتی هم در جای مناسب گذاشته می‌شوند. در نهایت بتن ریزی و شیب بندی سقف اسکلت بتنی انجام می‌شود. آرماتوربندی راه پله‌ها نیز همزمان با اجرای سقف هرطبقه از ساختمان صورت می‌گیرد.

10- ویبره کردن بتن، عمل آوری و قالب برداری

مراحل بعدی متعلق به روش‌هایی هستند که شما را از کیفیت و مقاومت بتن نهایی در سقف مطمئن می‌کنند. با کمک دستگاه ویبراتور، بتنی که درون تیر و دال ریخته شده، متراکم و فشرده‌تر می‌شود. در ادامه عمل آوری انجام می‌شود تا زمانی که بتن به مقاومت و سفتی نهایی برسد. بعد از خشک شدن کامل، قالب‌ها با احتیاط از زیر سقف جدا می‌شوند.

11- دیوار چینی بیرونی و داخلی اسکلت بتنی

در این مرحله دیوارهای بیرونی 15 سانتیمتری که فضای داخل و خارج ساختمان یا بین دو واحد و دو خانه را از هم جدا می‌کنند، و همچنین دیوارهای داخلی یا همان تیغه که 10 سانتیمتری هستند، ساخته می‌شوند. اجرای دیوارها با استفاده از انواع آجر، بلوک‌های سبک یا دیوارهای پیش ساخته انجام می‌شود.

مراحل پایانی انجام شده بعد از آن، شامل عایق کاری در برابر رطوبت و حرارت، نازک کاری‌ها، اجرای تاسیسات ساختمانی، نصب چهارچوب درب و پنجره ساختمان و… است. همانطور که گفتیم، ساختمان‌های بتنی عایق‌های خوبی برای حفظ دما نیستند و لازم است برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی و آسودگی ساکنین، عایق‌بندی شوند. مراحل مهم تاسیسات هم بستگی به نوع کاربری بنا دارند و معمولا دربرگیرنده نصب دودکش، نصب هواکش و اگزاست فن، لوله کشی آب، گاز و عبور سیم‌های برق هستند.

سوالات متداول درباره اسکلت بتنی

هزینه اجرای اسکلت بتنی چقدر است؟

هزینه اجرای اسکلت بتنی با توجه به پروژه شما و متراژ آن محاسبه میشود. میتوانید با مشاوران ما در آذر ایستا در تماس باشید و قیمت بگیرید.

اسکلت بتنی بهتر است یا اسکلت فلزی؟

میتوان این دو را از نقطه های مختلف با هم مقایسه کرد. اما در مجموع از نظر هزینه و مقاومت سازه، اسکلت بتنی بهتر خواهد بود.

اسکلت بتنی چیست؟

به‌طور کلی اکثر اسکلت‌های ساختمانی، به دو مدل بتنی و فلزی تقسیم می‌شوند که تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با هم دارند. در ساخت بعضی از سازه‌ها از اسکلت‌های بتنی و در برخی دیگر از اسکلت‌های فلزی استفاده می‌شود.

کاربرد اسکلت بتنی چیست؟

ساخت ساختمان‌های مسکونی و تجاری، ساخت بنای کارگاه‌‌ها و کارخانجات، اجرای پل، سد و دیوارهای حائل، فرودگاه‌ها، باند فرودگاه و سوله هواپیما، سازه‌های مورد استفاده برای ذخیره آب، بناهای نواحی ساحلی مثل دیوار، برج مراقبت و اسکله، احداث تونل، سد و پیاده روی بزرگراه‌ها